بیواتانول

  تمرکز اساسی در تولید سوخت های زیستی مایع بیشتر بر روی بیودیزل و بیو اتانول  معطوف می باشد و این دو محصول در سال 2005، 85% از بازار سوخت های مایع را به خود اختصاص دادند. مهمترین مزیت بیواتانول قابلیت اختلاط آن با بنزین (25-5 % حجمی) بدون ایجاد تغییرات اساسی در موتورهای احتراق داخلی می باشد. با اینحال تولید گسترده موتورهای با سوخت جایگزین، بخصوص در برزیل و سوئد امیدهای بسیاری را در استفاده مستقیم از بیواتانول و رقابت پذیر با بنزین ایجاد کرده است. استفاده از اتانول به تاریخ 1826 بر می گردد که ساموئل موری آن را در یک موتور احتراق داخلی ساخت آمریکا آزمایش نمود. با اینحال برنامه استفاده از اتانول تا بحران انرژی 1974-1973 به تعویق افتاد و پس از آن بود که برزیل برنامه گسترده تولید بیواتانول و کاهش واردات نفتی را اجرایی کرد. در آمریکا بصورت معمول 10% بیاتانول به همراه بنزین در موتورهای احتراق داخلی مورد استفاده قرار می گیرد که اصطلاحاً به آن گازول گویند.
اولین کارخانه الکل سازی در ایران کارخانه آرارات است که در سال 1354 در استان تهران تاسیس گردید. ظرفیت آن 2 میلیون لیتر در سال بوده و نوع تولید آن الکل اتیلیک با درجۀ خلوص 96% و مواد اولیه مصرفی آن ملاس چغندر می باشد. با توجه به اطلاعات موجود تولید بیواتانول در ایران در سال 1388 حدود 63 میلیون لیتر بوده که توسط 28 کارخانه فعال تولید شده است. با این حال میزان تقاضا کمتر از این مقدار بوده و به عبارتی بازار اشباع می باشد. البته در صورتی که برنامه ای برای استفاده از بیواتانول در خودرو ها پیش بینی شود این مقدار تولید نیز بسیار ناچیز خواهد بود و علاوه بر مزایایی مانند اشتغال زایی و مانند آن، عدم آلودگی زیست محیطی و مانند آن را نیز عاید خواهد شد.

اتانول و بیواتانول

اتانول به دو طریق مصنوعی (سنتز شیمیائی) و طبیعی (تخمیر) تولید می شود که نوع دوم را به لحاظ استفاده از منابع تجدید پذیر اتانول زیستی یا بیو اتانول می نامند.

در روش تولید سنتزی، اتانول از مواد نفتی استحصال می گرددو در روش تخمیر از مواد غذائی و گیاهان استفاده می گردد. از کل اتانول تولیدی در جهان حدود 93% از روش تخمیر و بقیه از روش سنتزی تولید می شود. بایستی توجه نمود که 65% از اتانول تولید شده از روش تخمیر از محصولات جانبی صنایع شکر (ملاس نیشکر و چغندر قند) و 35% آن از مواد دیگر مانند گیاهان ( قند، نشاسته، سلولز) بدست می آید. نام علمی اتانول، الکل اتیلیک بوده و تانول نام تجاری آن است. برخی از نام های دیگر این ماده که ممکن است در منابع مختلف ببینید عبارتند از: اتیل الکل، اتیل هیدرات، اتیل هیدروکساید و الکل تخمیر.

این الکل همان ماده ای است که خاصیت مست کنندگی دارد و در نوشیدنیهای الکلی با درصدهای مختلف پیدا می شود. علاوه بر این در صنایع مختلف کاربرد فراوان دارد. این کاربردها در موارد بهداشتی و پزشکی، عطرها و ادکلن ها و مانند آن و شاید به عنوان یکی از مهمترین کاربردها در سوخت اتومبیل ها می باشد. اتانول را نیز می توان بصورت اختلاط با سوخت بنزین و همچنین بصورت خالص در موتورهای بنزینی به کار گرفت، البته در صورت مصرف خالص بایستی تغییراتی در موتور داده شود.

اتانول از زمانهای بسیار دور، توسط انسان مصرف می شده است. بقایای ظروف مربوط به عصر حجر، 9000 سال قبل در چین، مصرف این ماده را به عنوان نوشیدنی الکلی تایید می کند. خالص سازی الکل ئ تهیه آن به صورت خالص، نخستین بار توسط دانشمند ایرانی محمدبن زکریای رازی در قرن دهم میلادی( 925-865) انجام گرفت. بعدها دو شیمیدان با نام های گیبر و آلکیندی روشهای تقطیر الکل را بهبود دادند. در قدیم تولید الکل به عنوان یک هنر و مهارت خاص علمی محسوب می گردید تا این که شیمی دان و دانشمند معروف فرانسوی گیلوساک نشان داد که گلوکوز قند اصلی و آغازگر تخمیر اتانول می باشد و نهایتاً نقش مخمر در فرآیند تخمیر در سال 1837 میلادی اثبات گردید و پس از آن لوئی پاستور خاصیت بی هوازی مخمر را کشف نموده و فرآیند تولید الکل وارد مرحله صنعتی خود گردید.