وظایف دیسپاچینگ

وظایف یک مرکز دیسپاچینگ (AOC) به صورت زیر تقسیم‌بندی می‌شود :

1. نظارت الکتریکی شبکه

اپراتور از طریق کنسول بهره‌ برداری هر نوع تغییر وضعیتی را در شبکه کنترل می‌کند .

بعضی از وظایف اپراتور در هنگام بهره ‌برداری عبارتند از :

 • دیده‌ وری عملیات سیستم قدرت

 • دیده‌ وری بهره ‌برداری از برنامه‌ها و سیستم‌های کنترل خودکار

 • توجیه علت اخطارهای موجود

 • ثبت شرایط بهره ‌برداری از برنامه‌ ها و سیستم‌های کنترل خودکار

 • توجیه علت اخطارهای موجود

 • ثبت شرایط بهره ‌برداری و جمع‌آوری گزارش‌های تولید

 • بهره ‌برداری اقتصادی  با حفظ ایمنی سیستم

 • کنترل توان راکتیو

 • تعیین سطوح ولتاژ برای کاهش احتمال وقوع حادثه

 • حفظ ایمنی سیستم با در نظر‌گرفتن تاثیر خروج تجهیزات بر پیوستگی و کیفیت جریان قدرت

این وظایف به کمک اطلاعاتی که به صورت پیوسته از طریق سیستم اسکادا جمع‌آوری گشته و بهنگام می‌شود و روی پرده MIMIC و کنسول‌ها به نمایش گذاشته می‌شوند ( سیستم‌های مدیریت انرژی EMS ) قابل اجراست .

2.  کنترل المانهای شبکه

بهره ‌برداری از طریق کنسول بهره‌ برداری می‌تواند نقاطی از شبکه را که امکان کنترل دارد ، کنترل کند . مانند : بریکرها ، تپ چنجره‌ها و …

3.  ارسال اطلاعات به دیسپاچینگ ملی (SCC)

تمام اطلاعات ( اندازه ‌ها و وضعیت‌ها ) که به‌وسیله سیستم اسکادای محلی جمع‌آوری می‌گردند ، بصورت پریودیک به مرکز کنترل اصلی ((SCC  با مرکز کنترل اضطراری (ESCC) ارسال می‌شوند .

4.  دریافت و نمایش نتیجه ارسال اطلاعات به مرکز اصلی (SCC)

سخت‌افزار دیسپاچینگ

در سیستم اسکادا مناطق (AOC) برای افزایش قابلیت اعتماد اجزاء اصلی‌اش و از جمله کامپیوتر‌های مرکزی به صورت دوگانه طراحی شده‌اند . در این سیستم یکی از کامپیوتر‌ها به صورت هموسته و دیگری به عنوان جانشین مورد استفاده قرار می‌گیرند . هر دو کامپیوتر از شبکه اطلاعات دریافت می‌نمایند ولی فقط از طریق یکی از آنها  ( کامپیوتر هموسته ) ارسال فرامین انجام می‌گیرد . در ضمن هرگونه تغییراتی که در داده‌ ها یا در محدودیتهای شبکه توسط بهره‌بردار صورت گیرد بطور همزمان به کامپیوتر جانشین نیز انتقال داده می‌شود.  به عبارت دیگر کامپیوتر جانشین نیز همواره به‌هنگام نگه داشته می‌شود .

در مرکز کامپیوتر از دو سطح کامپیوتر و در هر سطح از دو کامپیوتر استفاده می‌شود که در هر سطح یکی از کامپیوتر‌ها بصورت هموسته و دیگری بصورت جانشین بکار گرفته می‌شود . کامپیوترهای سطح اول را کامپیوترهای اصلی و کامپیوترهای سطح دوم را پیش‌پردازنده (FEP) گویند . سیستم کامپیوترهای مرکز دیسپاچینگ بصورت مولتی پروسسوری بوده که شامل پرسسور کنترل فایل (FCP) ، پرسسورهای ورودی و خروجی (IOP) ، پرسسورهای ارتباطی (LXP) ، پرسسور سرویس (SVP) و پرسسور حافظه اشتراکی (GMP) هستند .

کامپیوترهای پیش‌پردازنده اکثر پردازش‌های لازم روی اطلاعات دریافتی از پایانه‌ها را انجام می‌دهند و از حجم کار کامپیوتر‌های سطح اول به حد کافی می‌کاهند و وظیفه خطا‌یابی نیز به عهده آنهاست .

این سیستم‌ها که به Front – end Processor  مشهور هستند ، برای Off – Load کردن و آزاد نمودن وقت کامپیوترهای اصلی بکار رفته و از طریق شاهراه اطلاعاتی به کامپیوترهای اصلی متصل هستند . این سیستم برای جمع‌آوری اطلاعات از ترمینال‌های راه دور ، انتقال آنها به ایستگاه مرکزی ، برگرداندن و اعمال فرمان‌های صادره از ایستگاههای کار به ترمینال راه دور (RTU) و کنترل شبکه از راه دور بکار می‌روند و دارای ساختار مدولار است . ارتباط بین پایانه‌های راه دور و کامپیوتر‌های پیش‌پردازنده توسط کانال اختصاص‌یافته برای هر پایانه به نام CLC – UR برقرار می‌شود .

از ویژگیهای مهم اسکادا می‌توان موارد زیر را نام برد :

1.  داده‌گیری

2.  نمایش اطلاعات

3.  کنترل

4.  پردازش حوادث و اتفاقات و ثبت ترتیب زمانی آنها

5.  تهیه جداول و گزارش‌ها

---

1. داده‌گیری :

ارسال داده‌ها از پایانه به مرکز به صورت دوره‌ای و به طریق سوال و جواب انجام می‌گیرد و دو راه برای پاسخگویی رایانه وجود دارد :

الف )مقدار یا وضعیت فعلی تمام یا مجموعه‌ای از نقاط مورد درخواست ارسال می‌گردد .

ب‌) آن دسته از نقاطی که تغییراتی در وضعیت یا کمیت مربوط آنها ایجاد گردیده ارسال می‌شود .

2. نمایش اطلاعات :

ارتباط بین بهره ‌بردار و سیستم اسکادا را دستگاههای واسطه (man machine Interface) MMI برقرار می‌سازد . پردازش و انتخاب اطلاعات از پایگاه داده‌ها و ترکیب و تبدیل آنها به صورت قابل فهم برای استفاده  کننده از وظایف این بخش از سیستم می‌باشد . وسیله ارتباط بهره ‌بردار با اسکادا ، میز‌های کنترل و یا اصطلاحاً کنسول می‌باشد و برعکس وسیله ارتباط اسکادا با بهره ‌بردار عبارتند از :

 •  سیستم نمایشگر یا صفحه تلویزیونی (CRTs)

 •  صفحه میمک

 •  ماشین‌های چاپ

 •  دستگاه کپی و ثبات‌ها

اطلاعات قابل نمایش روی صفحات نمایشگر بصورت کلی زیر خواهد بود :

 ¨ اطلاعات کامل شبکه

 ¨ اطلاعات پست یا نیروگاه

 ¨ اطلاعات مربوط به اجزای تشکیل‌دهنده شبکه ( خط ، ترانس ، واحد )

3. کنترل :

برای کنترل یک دستگاه لازم است که اولاً ایستگاه مربوط مشخص و سپس دستگاه مورد نظر انتخاب  و فرمان کنترل ارسال گردد .  فرمان کنترل برای قطع و وصل کردن بریکر‌ها که نقاط دیجیتال بوده و با لامپ‌های سبز ( خاموش ) و قرمز ( روشن ) روی صفحه میمک نمایش داده شده‌اند صادر می‌گردد .

4. پردازش آلارم‌ها :

آگاه کردن بهره‌ بردار از یک عمل انجام ‌شده و یا اتفاق وجود آمده و مشخص نمودن زمان و محل مشخصات دستگاه وظیفه این قسمت از سیستم می‌باشد .

این آلارم‌ها در فایلی به نام A/E SUM ذخیره می‌گردند و همزمان روی پرینترها چاپ می‌گردند و روی صفحه تلویزیونی (CRT)  نمایش داده می‌شود .

5. نگهداری اطلاعات و تهیه گزارشات :

نگهداری و ثبت اطلاعات از وظایف مهم مراکز بهره ‌برداری از شبکه برق می‌باشد . این اطلاعات می‌تواند در بررسی اتفاقات و پیش‌بینی ‌های آتی و برنامه ‌ریزی‌ها و محاسبات مالی مورد استفاده قرار گیرد .

6.محاسبه اطلاعات

یکی از اعمال لازم در سیستم اسکادا انجام محاسبات روی اطلاعات  و به دست آوردن نقاط مجازی جهت درج در گزارش‌ها و فرمت‌ های صفحه‌های تلویزیونی (CRT) و نگهداری در فایل‌های بایگانی است .

7. تهیه جداول گزارشات

هر زمان که اپراتور تصمیم بگیرد ، می‌تواند به تمام یا بخش‌هایی از جداول گزارشات بر اساس فرمت‌ های از قبل مشخص‌شده دسترسی پیدا کند . با وجود این جداول و گزارشات مختلف به صورت دوره‌ای و در پریودهای یک ،  شش ، و بیست و چهار ساعته به صورت کلی و جزئی برای کلیه تجهیزات چاپ می‌شود که این گزارشات مورد استفاده مدیریتی ،  برنامه‌ریزی و بهره ‌برداری قرار می‌گیرد .